Fıstık çamı ağacı nedir ve nerelerde yetişir?

Fıstık çamı (Pinus pinea), çamgiller (Pinaceae) familyasına ait, Akdeniz bölgesine özgü bir ağaç türüdür. En belirgin özelliği, yenilebilir ve ekonomik değeri yüksek olan çam fıstığı üretmesidir. Bu ağaçlar genellikle 12–20 metre boya ulaşabilir, şemsiye benzeri geniş ve yuvarlak bir taç yapısına sahiptir. İğne yaprakları uzun, kalın ve koyu yeşil renklidir. Kozalakları büyük ve odunsu yapıdadır; olgunlaştığında içindeki çam fıstıkları toplanır. Fıstık çamı, süs ağacı olarak da yaygın şekilde kullanılır ve uzun ömürlüdür (100 yılı aşkın yaşayabilir).

Fıstık çamı, doğal olarak Akdeniz ikliminin hakim olduğu bölgelerde yetişir. Başlıca yetişme alanları şunlardır:

• Türkiye: Özellikle Ege ve Akdeniz kıyıları, Muğla, Aydın, İzmir, Antalya ve Balıkesir çevresinde yaygındır. Aydın'ın Kuşadası ve Didim ilçeleri, Muğla'nın Marmaris ve Datça bölgeleri önemli yetişme alanlarıdır.
• İspanya ve Portekiz: İber Yarımadası'nda, kıyı bölgelerde ve iç kesimlerdeki uygun alanlarda bulunur.
• İtalya: Tiren Denizi kıyılarında, Sicilya ve Sardunya adalarında doğal olarak yetişir.
• Yunanistan ve Kıbrıs: Akdeniz adaları ve kıyı bölgelerinde sıkça rastlanır.
• Fas, Cezayir ve Tunus: Kuzey Afrika'nın Akdeniz kıyılarında yetişir.
• Fransa: Güney Fransa'da, Provence ve Korsika gibi bölgelerde doğal olarak bulunur.

Ayrıca, ılıman iklimli diğer bölgelerde (örneğin, Kaliforniya ve Avustralya'nın bazı kesimleri) süs ağacı olarak yetiştirilmiştir. Fıstık çamı, kuraklığa dayanıklıdır, kumlu ve iyi drene edilmiş toprakları tercih eder; deniz seviyesinden 600-800 metre yüksekliğe kadar olan alanlarda yetişebilir.